Jest takie powiedzenie w Mołdawii, które brzmi mniej więcej tak: „Jedzenie sprawia, że jestem senny; kiedy się budzę, zawsze jestem głodny”. Jako wolontariusz służby zdrowia Korpusu Pokoju w małej wiosce w Mołdawii przez dwa lata, do końca 2004 roku, myślę, że to podsumowuje moje doświadczenie: mieszanka cynizmu i nadziei.
Mołdawia, kraj bez dostępu do morza, położony pomiędzy Rumunią a Ukrainą, jest krajem na skrzyżowaniu historii i kultury. Będąc pod silnym wpływem Rzymian i Osmanów, Mołdawia była częścią Rumunii aż do czasów po II wojnie światowej, kiedy to została wchłonięta przez Rosję.
Po ogłoszeniu niepodległości od Związku Radzieckiego w 1991 roku, kraj rozpadł się wzdłuż linii kulturowych, a różne grupy etniczne i regiony kraju domagały się autonomii, promowały zjednoczenie z Rumunią lub odmawiały uznania nowego rządu. Siły rosyjskie pozostały na terenach na wschód od rzeki Dneister, twierdząc, że jest to ich własna republika, zwana Naddniestrzem.
Pod względem kulturowym większość ludności Mołdawii stanowią etniczni Rumuni, a językiem narodowym jest rumuński. Po dziesięcioleciach rządów sowieckich wiele osób nadal posługuje się jednak językiem rosyjskim. Kraj stopniowo pogrążał się w depresji gospodarczej – jest to najbiedniejszy naród w Europie – i skorumpowanej polityce.
Dziś, rządzona przez wybraną w wolnych wyborach partię komunistyczną, Mołdawia nadal próbuje odnaleźć się w gąszczu konfliktów kulturowych i nieskutecznej polityki gospodarczej.
Mołdawia jest krajem gęsto zaludnionym, z dużymi wioskami i miastami otoczonymi polami uprawnymi. Pomimo trudnej przeszłości i ciągłych zmagań gospodarczych, kraj ten może poszczycić się krajobrazem łagodnych wzgórz, dębów oraz licznych gospodarstw i winnic.
Klimat jest umiarkowany, z mroźnymi, śnieżnymi zimami, po których następują ciepłe wiosny i gorące lata, kiedy na wsi kwitną pola słoneczników.
Od czasu zakończenia kolektywizacji i prywatyzacji ziemi, większość rodzin utrzymuje się z pracy na roli. Główne uprawy to winogrona, pomidory, ogórki, kapusta, kukurydza, marchew, słonecznik, ziemniaki i buraki. Po zbiorach rodziny przechowują wiele owoców i warzyw na zimę, a resztę sprzedają z niewielkim zyskiem lub przeznaczają na paszę dla zwierząt hodowlanych.
Mołdawia od czasów prehistorycznych jest centrum uprawy winorośli i winiarni. Pierwszymi instytucjami, które zaangażowały się w produkcję wina były klasztory, dziś w kraju działa wiele winnic produkujących wysokiej jakości wina. Klimat jest idealny do uprawy winorośli, a prawie każda rodzina ma swoje własne winorośle i każdej jesieni produkuje domowe wino.
Koniecznie odwiedź jedną z mołdawskich winiarni, takich jak Cricova czy Milestii Mici, aby zwiedzić ją i skosztować wina. Podczas zwiedzania Milestii Mici czeka Cię spacer po ogromnym podziemnym labiryncie z wapienia – z podziemnymi ulicami, przez które możesz przejechać, nazwanymi po różnych winogronach – mieszczącym niesamowitą ilość wina.
Następnie otrzymacie czas na degustację win. Jeśli chcesz kupić któreś z win, cena jest dość niewiarygodna jak na zachodnie standardy.
Mołdawia posiada kilka ciekawych miejsc dla podróżników, w tym wiele pięknych prawosławnych klasztorów. Orhei Vechi, starożytny klasztor zbudowany w jaskini z widokiem na piękną dolinę, jest najbardziej znany.
Kultura tego kraju opiera się na gościnności. Dla osób nie będących miejscowymi może to wymagać przyzwyczajenia. Na przykład, przyjmowanie jedzenia i picia po wejściu do domu jest obowiązkiem gościa, a nie wyborem – chyba, że chcesz obrazić gospodarza.
Kiedyś, gdy wracałem z pracy, zostałem zaproszony do domu wieśniaka na drinka. Po grzecznej odmowie zostałem wzięty za rękę i zaprowadzony do domu, gdzie piłem winne wino domowej roboty i dyskutowałem o historycznych ironiach. Rozmowy o pracy zawsze następują po grzecznej dyskusji, a grzeczna dyskusja często zamienia się w czasochłonny posiłek.
